Het verhaal van de Rubik’s Cube begon in maart 1970, toen Larry Nichols een puzzel van 2x2x2 uitvond met roterende stukjes die op magneten waren gemonteerd. De uitvinder vroeg onmiddellijk een Canadees octrooi aan en al op 11 april 1972 ontving Nichols een Amerikaans octrooi onder nummer 3655201 (later, in 1986, bevestigde het hof van beroep dat de Rubik’s pocket kubus 2 × 2 × 2, vanwege de gelijkenis van uitvindingen, inbreuk maakt op het copyright van Nichols ). Op 9 april 1970 vroeg Frank Fox een 3 × 3 × 3 bolvormige puzzel aan, en op 16 januari 1974 ontving hij een octrooi (1344259). Halverwege de jaren zeventig werkte Ernö Rubik op de afdeling Binnenhuisarchitectuur van de Academie voor Toegepaste Kunsten in Boedapest. Het lukte hem niet om de wiskundige theorie van groepen aan de studenten uit te leggen. Rubik werkte in groepen en maakte ooit 27 houten kubussen, elk geverfd in zes kleuren. Het bleek ineens best moeilijk om er één kubus van toe te voegen, zodat elk gezicht in een andere kleur werd geverfd. Rubik zelf worstelde een maand met het probleem (hoewel er wordt gemeld dat de eerste Rubiks kubus werd gebouwd als een leermiddel om zijn studenten te helpen driedimensionale objecten te begrijpen, in feite was het oorspronkelijke doel van Rubik om het probleem van de structurele beweging van onafhankelijke delen op te lossen). Maar het moeilijkste was om een mechanisme te bedenken dat bestond uit 26 kubussen (er was geen centrale nodig) en een structurele bevestiging. Op 30 januari 1975 ontving E. Rubik een Hongaars octrooi (HU170062) voor zijn uitvinding, “Magic Cube” (Bövös kocka). De eerste batches van Rubik’s kubussen werden eind 1977 uitgebracht voor de speelgoedwinkel in Boedapest. Tibor Latsi, een Duitse computerondernemer van Hongaarse afkomst, raakte geïnteresseerd in het speelgoed [wanneer?] (Hij was tijdens een zakenreis naar Hongarije een café binnengegaan om koffie te drinken en zag een leuk klein ding in de handen van een ober). Lazi, die dol is op wiskunde, was in de wolken met het speelgoed en kwam letterlijk de volgende dag bij de staatshandelsmaatschappij Konsumex en bood aan om de kubus in het Westen te verkopen. Toen ontmoette hij Rubik. Een geïnteresseerde Tibor Latsi nam contact op met de eigenaar van Seven Towns Ltd., een Engelsman Tom Kremer, ook een Hongaar door zijn moeder. Kremer beloofde belangstelling te wekken voor het veelkleurige wonder. In september 1979 werd tijdens onderhandelingen in Boedapest een overeenkomst gesloten met een groot Amerikaans bedrijf Ideal Toy Corporation (later gekocht door CBS Corporation) voor de levering van een miljoen blokjes aan de Verenigde Staten. Tijdens de onderhandelingen kwam een ander probleem aan de oppervlakte: de Cubic was alleen in Hongarije gepatenteerd. De Amerikanen konden daarentegen goederen verhandelen waarvan het copyright officieel in de Verenigde Staten is geregistreerd. Om dit obstakel op de een of andere manier op te lossen, werd de Magische Kubus begin 1980 omgedoopt tot Rubik’s Kubus. [Verduidelijken] Door de inspanningen van Lazi en Kremer vond in januari-februari 1980 het internationale debuut van de kubus plaats. In februari 1980 maakte de puzzel zijn debuut op speelgoedbeurzen in Londen, Parijs, de speelgoedbeurs van Neurenberg en New York. De Amerikaanse première vond plaats op 5 mei in Hollywood en werd gepresenteerd door de Hongaarse filmster Gabor. De volgende twee jaar werden een tijd van wereldwijde waanzin, door het tekort aan kubussen begonnen namaakproducten in verschillende landen te worden geproduceerd. Alleen al tot eind 1982 werden er meer dan 100 miljoen officiële kubussen en anderhalf keer meer vervalsingen verkocht. Er waren geen problemen met het verkopen van de puzzel, er waren problemen met de productie. Hongarije kon fysiek niet meer dan een paar miljoen stuks per jaar maken. Kubieke fabrieken openen zich in Hong Kong, Taiwan, Costa Rica en Brazilië. De kubus kwam in 1981 naar de Sovjet-Unie (volgens sommige bronnen kostten de rechten om het speelgoed vrij te geven de USSR op dat moment een onvoorstelbaar bedrag van $ 3 miljoen). In 1980 ontving de Rubik’s Cube de Hongaarse nationale prijs voor de beste uitvinding en won hij wedstrijden voor het beste speelgoed in de VS, Groot-Brittannië, Duitsland en Frankrijk. De populariteit van de puzzel groeide. De moeilijkheid om de kubus samen te stellen leidde tot een stroom van speciale edities over het probleem: er werden meer dan 60 boeken uitgegeven. De polsen van mensen waren gewoon verkrampt van de aaneengesloten uren spelen. In veel restaurants was de kubus een onmisbare tafelaankleding, samen met een zoutvaatje en peperstrooier. De Rubik’s Cube Art verscheen – de kunstenaars verzamelden niet alleen de kubussen zelf, maar verzamelden ook hun werken uit de kubussen. In 1981 werd de kubus in Engeland gepresenteerd aan prins Charles en Lady Diana (tegelijkertijd een limited edition-versie gewijd aan hun huwelijk, gehouden op 29 juli 1981, “Royal Puzzle”), de puzzel komt op de expositie van het New York Museum of Modern Art, en een jaar later wordt de Rubik’s cube opgenomen in de Oxford Dictionary. Tegenwoordig behoren de rechten op Rubiks kubus en andere puzzels van Ernö Rubik toe aan het Engelse bedrijf Seven Towns Ltd., dat al 40 jaar eigendom is van Ernö Rubiks goede vriend Tom Kremer. Op het spel
|
https://breinbrekers.be |